Το θέμα του εμβολιασμού στις μέρες μας αποτελεί φλέγον ζήτημα μιας και έχει διχάζει αρκετούς γονείς. Η ομάδα των αντιεβολιαστών όλο και μεγαλώνει, καθώς η πληροφορία στο διαδίκτυο και η άγνοια μπορεί να επηρεάσει αρκετούς ανθρώπους να κινηθούν προς αυτή την κατεύθυνση μη εμβολιάζοντας τα παιδιά τους. Με τον τρόπο αυτό πολλές αρρώστιες του παρελθόντος όπως η ιλαρά, η πολιομυελίτιδα, η παρωτίτιδα επανέρχονται στο προσκήνιο ξεσπώντας ως επιδημία σε πολλές περιοχές. Ο κόσμος πλέον δεν ξέρει τι να πιστέψει καθώς δεν υπάρχει σωστή πληροφόρηση ως προς τα οφέλη και τους κινδύνους των εμβολίων, με αποτέλεσμα να κρίνει λάθος και να μην πράττει το σωστό για την προφύλαξη του παιδιού του αλλά και των συμπολιτών του. Οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να είναι σε θέση να εξηγήσουν αναλυτικά από τι αποτελείται το κάθε εμβόλιο, ποια είναι τα οφέλη του αλλά και ποιες οι πιθανές παρενέργειες του (ακόμη και οι σπάνιες ανεπιθύμητες ενέργειες που μπορεί να έχει). Ο παιδίατρος θα πρέπει να εξηγεί στους γονείς όλα τα πιθανά σενάρια αν νοσήσει το παιδί από την ασθένεια και ποιες οι συνέπειες, σε περίπτωση επιλογής μη εμβολιασμού του. Παράλληλα, η σχέση εμπιστοσύνης που χτίζει με τους γονείς είναι πολύ σημαντικός παράγοντας, καθώς μόνο ο γιατρός αποτελεί αξιόπιστη πηγή πληροφόρησης σε θέματα υγείας. Συγκεκριμένα ο παιδίατρος θα πρέπει να ακούσει με σεβασμό τους προβληματισμούς των γονέων και να συζητά με ειλικρίνεια θέματα γύρω από τα οφέλη και τους κινδύνους που προκύπτουν από το υπό συζήτηση εμβόλιο.
Χρήσιμες πηγές πληροφόρησης σχετικά με τα εμβόλια είναι :
- Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Παιδιών και Εφήβων
- Parent’s Guide to Childhood Immunization
- Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων, EMA
- Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας , WHO
- Αμερικανική Ένωση Παιδιάτρων
Τι είναι όμως η ανοσοποίηση που είναι τόσο σημαντική για την προφύλαξη των παιδιών μας από τις ασθένειες; Η ενεργητική ανοσοποίηση αφορά την χορήγηση όλου ή μέρους μικροοργανισμού ή ενός τροποποιημένου προϊόντος του (πχ. Αντιγόνο) με σκοπό την πρόκληση ανοσολογικής απάντησης που μιμείται εκείνη της φυσικής λοίμωξης, αλλά συνήθως έχει μικρό ή καθόλου κίνδυνο για το άτομο στο οποίο χορηγείται . Με απλά λόγια το εμβόλιο εμπεριέχει τμήματα από ιούς ή βακτήρια σε πολύ μικρή ποσότητα και βοηθά τον οργανισμό να παράγει αντισώματα έναντι της εκάστοτε ασθένειας. Γενικά τα εμβόλια που περιέχουν πλήρεις λοιμώδεις παράγοντες μπορεί να είναι ζωντανά (εξασθενημένα) ή νεκρά (αδρανοποιημένα). Συνήθως τα εμβόλια εναντίων κάποιων ιών και των περισσότερων βακτηρίων είναι αδρανοποιημένα (νεκρά) συστατικά, υποομάδες συστατικών ή αδρανοποιημένων τοξινών ή είναι χημικά συνδεδεμένα με ανοσοβιολογικά ενεργές πρωτεΐνες [Redbook I].
Στα κύρια συστατικά των εμβολίων περιλαμβάνονται τα παρακάτω:
- Ενεργητικοί ανοσοποιητικοί παράγοντες
- Συζευκτικούς παράγοντες
- Διαλύτες (συνήθως αποστειρωμένο απιονισμένο νερό ή διάλυμα φυσιολογικού ορού ή υγρό κυτταρικής καλλιέργειας)
- Συντηρητικά, σταθεροποιητές και αντιμικροβιακοί παράγοντες(πχ. νεομυκίνη) για την πρόληψη ανάπτυξης βακτηρίων ή για την σταθεροποίηση του αντιγόνου
- Πρόσθετα (πχ. άλας αλουμινίου) για να αυξηθεί η ανοσογονικότητα
Γενικώς τα περισσότερα εμβόλια που κυκλοφορούν στην αγορά πάνω από δεκαετία είναι δοκιμασμένα και ασφαλή, όμως κανένα εμβόλιο δεν είναι απόλυτα ασφαλές και αποτελεσματικό σε όλα τα άτομα. Κάποια παιδιά που θα εμβολιαστούν, θα εμφανίσουν μια ανεπιθύμητη ενέργεια και κάποια παιδιά δεν θα είναι πλήρως προστατευμένα. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες των εμβολίων μπορεί να ποικίλλουν από ασήμαντες ως απειλητικές για την ζωή. Τα οφέλη τους θα υπερισχύουν πάντα των κινδύνων που ελλοχεύουν από την φυσική νόσο καθώς οι ιοί πλέον έχουν μεταλλαχθεί σε βαθμό που μπορούν και επιβιώνουν στις νεότερες περιβαλλοντικές συνθήκες. Πάντα ο στόχος του εμβολιασμού είναι η υψηλότερου βαθμού προστασία στο σύνολο του πληθυσμού. Υπάρχει επίσης το Σύστημα Καταγραφής Παρενεργειών Εμβολίων , όπου καταγράφονται όλες οι ανεπιθύμητες ενέργειες τους ώστε σε συνδυασμό αναφορών από όλο τον κόσμο να υπάρξουν πληροφορίες για μη αναμενόμενες παρενέργειες.
Επίσης η Επιτροπή Αναθεώρησης για την ασφάλεια των εμβολίων , εξέτασε προβληματισμούς όπως αυτός του MMR-αυτισμού, εμβόλια που περιέχουν thimesoral (υδράργυρο)- με νευροαναπτυξιακές διαταραχές, εμβόλια – αιφνίδιος θάνατος βρεφών, χωρίς κάποια συσχέτιση. Τέλος, υπάρχει και το Εθνικό Αμερικανικό πρόγραμμα αποζημιώσεων για βλάβες που προκλήθηκαν από τα εμβόλια , το συγκεκριμένο πρόγραμμα βασίζεται σε έναν πίνακα που περιλαμβάνει όλα τα εγκεκριμένα εμβόλια και τις βλάβες, τις αναπηρίες, τις νόσους και τις καταστάσεις για τις οποίες δίνεται αποζημίωση. Μπορούμε όλοι να κάνουμε την έρευνα μας και να μάθουμε ακριβώς τι περιλαμβάνει το κάθε εμβόλιο ξεχωριστά.
Ως υπεύθυνοι γονείς είναι καλό να αναλογιστούμε ποια είναι τα οφέλη και να ζυγίσουμε τους κινδύνους των εμβολίων για την υγεία και την ζωή των παιδιών μας. Ας ενημερωθούμε κατάλληλα και ας πράξουμε σωστά για τα παιδιά μας, τα οποία δεν μπορούν να αποφασίσουν μόνα τους για τον εαυτό τους!
Funky Mama
(Πηγή : Redbook I)
